Ergotherapie bij ADHD

Auteur: Patricia Peeters

Ergotherapie bij ADHD: Praktische Hulp voor een Druk Leven

Heb je ADHD of ken je iemand met ADHD? Dan weet je waarschijnlijk dat het meer is dan alleen “druk zijn” of “moeite met concentreren”. ADHD, of Attention Deficit Hyperactivity Disorder, is een veelvoorkomende neuro-ontwikkelingsstoornis die je dagelijkse leven flink kan beïnvloeden, zowel bij kinderen als volwassenen. Denk aan uitdagingen met plannen, dingen onthouden, emoties reguleren, en zelfs met fijne motoriek zoals schrijven.

Maar er is goede nieuws: ergotherapie biedt concrete, praktische hulp om deze dagelijkse uitdagingen aan te gaan.

Wat is Ergotherapie Eigenlijk?

Een ergotherapeut kijkt naar wat jij wilt, moet of verwacht wordt te doen in je dagelijks leven – of het nu gaat om school, werk, je hobby’s, sociale contacten of zelfzorg. Dit noemen we dagelijkse bezigheden. Het doel van ergotherapie is om je te helpen die activiteiten beter uit te voeren, of om de activiteit of de omgeving zo aan te passen dat het jou beter lukt.

Waarom Ergotherapie Uniek is bij ADHD

Waar veel behandelingen zich richten op het verminderen van de kernsymptomen (denk aan medicatie die zeer effectief kan zijn voor symptoomreductie), gaat ergotherapie een stap verder. Ergotherapeuten focussen op de concrete impact van ADHD op jouw dagelijks functioneren en deelname aan het leven. Ze helpen je om de dagelijkse taken uit te voeren die jij belangrijk vindt, zelfs als de ADHD-symptomen nog aanwezig zijn. Het is een cliëntgerichte aanpak, wat betekent dat de behandeling specifiek op jouw persoonlijke doelen en uitdagingen wordt afgestemd.

Hoe Ergotherapie je Kan Helpen (Methoden en Aanpakken):

Ergotherapeuten pakken de moeilijkheden aan die ADHD met zich meebrengt op verschillende gebieden:

Slimmer Omgaan met Taken (Cognitieve Strategieën):

• Veel mensen met ADHD ervaren problemen met “uitvoerende functies”, zoals plannen, organiseren, geheugen en emotieregulatie.
• Ergotherapeuten gebruiken technieken zoals de Cognitief-Functionele (Cog-Fun) interventie of de CO-OP-benadering. Hierbij leer je concrete strategieën en handigheidjes die je direct kunt toepassen in je dagelijkse bezigheden, zoals het organiseren van je werkplek, je schooltas of je ochtendroutine. De focus ligt op het aanleren van deze strategieën binnen de activiteiten die voor jou betekenisvol zijn.

Omgevingsaanpassingen en Routines:

• Een ongestructureerde omgeving of dag kan ADHD-symptomen verergeren.
• Ergotherapeuten helpen je bij het organiseren van je fysieke omgeving (bijvoorbeeld met kleurcodes voor je archief, of het opzetten van handige opbergsystemen) en het creëren van vaste routines om meer structuur in je dag aan te brengen.

Tijd- en Stressmanagement:

• Mensen met ADHD ervaren vaak problemen met tijd inschatten en omgaan met stress.
• De therapeut leert je strategieën om je tijd beter in te delen en stress te reguleren, omdat stress ADHD-symptomen kan versterken. Door bijvoorbeeld korte, geplande pauzes in te lassen voor beweging of ontspanning, kun je beter omgaan met rusteloosheid.

Verbeteren van Fijne Motoriek en Schrijfvaardigheid:

• • Vooral bij kinderen is schrijven een veelvoorkomend probleem, wat kan leiden tot slechtere schoolprestaties en een lager zelfbeeld.
  • Ergotherapeuten zetten gerichte trainingen in, zoals Interactive Metronome training, die de visueel-motorische controle kunnen verbeteren. Ook het geven van visuele en verbale feedback is essentieel. Nieuwe technologieën zoals apps en ‘serious games’ op tablets zijn veelbelovend omdat ze motiveren en directe feedback kunnen geven, wat essentieel is voor motorisch leren bij ADHD.

Zintuiglijke Verwerking (Sensorische Regulatie):

• • Moeilijkheden met het verwerken van zintuiglijke informatie (bijvoorbeeld overgevoeligheid voor geluid of licht of juist onderprikkeling) komen vaak voor en kunnen invloed hebben op concentratie, stemming en gedrag.
  • De ergotherapeut helpt je om je eigen “sensorische dieet” samen te stellen, waarbij je leert hoe je de hoeveelheid en het type zintuiglijke prikkels kunt reguleren. Dit kan variëren van het gebruik van een verzwaard vest of een stabiliteitsbal om de aandacht te verbeteren, tot het aanpassen van de werkomgeving met koptelefoons of schermen om afleiding te verminderen. Het doel is om je in een “rustige, alerte toestand” te brengen voor optimale prestaties.

Spel- en Sociale Vaardigheden (voor Kinderen):

• • Kinderen met ADHD hebben vaak moeite met vriendschappen en sociale interacties.
  • Ergotherapeuten gebruiken spelgebaseerde interventies om sociale speelvaardigheden te verbeteren, vaak door ouders te betrekken bij de training, zodat de geleerde vaardigheden ook thuis geoefend kunnen worden.

Paardrijtherapie (Equine-Assisted Occupational Therapy – EAOT):

• • Een innovatieve en veelbelovende aanpak waarbij interactie met paarden wordt gebruikt. Dit kan helpen bij het verbeteren van uitvoerende functies, emotionele regulatie, motorische coördinatie, zelfvertrouwen en het algemeen welzijn. De beweging van het paard geeft sensorisch-motorische stimulatie, wat gunstig kan zijn voor sensorische integratie.

Samen Sterker: De Rol van Familie en Omgeving

Een belangrijk aspect van ergotherapie is de focus op de betrokkenheid van familie en zorgverleners. Door ouders en naasten te informeren over ADHD en te betrekken bij de behandeling, kunnen de geleerde strategieën effectiever worden toegepast in de dagelijkse omgeving. Dit kan ook helpen om misvattingen over het gedrag van mensen met ADHD te verminderen.

Toekomst van Ergotherapie bij ADHD

Kortom, ergotherapie biedt een unieke en waardevolle bijdrage aan de behandeling van ADHD door mensen te helpen om, ondanks hun uitdagingen, optimaal te functioneren en volwaardig deel te nemen aan hun dagelijks leven. Het gaat verder dan symptoombestrijding; het gaat over het vergroten van zelfredzaamheid en levenskwaliteit in de praktijk.